معماری خانه های تاریخی کاشان

با نگاهی به معماری خانه های تاریخی کاشان می توان فهمید که یکی از بهترین نمونه های معماری که خانه های سنتی به سبک معماری قبل و بعداز اسلام را نشان می دهد، کاشان است.

کاشان به داشتن بزرگترین خانه های تاریخی جهان شهرت دارد.

هر خانه سنتی قدیمی در کاشان معماری و طراحی داخلی منحصر به فردی را به نمایش می گذارد.

همانطور که می دانیم کاشان دارای آب و هوای گرم و خشک است. این شهر دارای تعدادی از بهترین نمونه های خانه های سنتی ایرانی مطابق با آب و هوای کویری است.

در معماری سنتی ایرانی، اقلیم و فرهنگ دو عامل مهم برای ساماندهی فضا هستند. دیوارها از گل، آجر گلی، سنگ یا آجر ساخته شده است. دیوارهای خارجی آنها ضخیم است تا قسمت داخلی خانه را از گرمای خورشید و طوفان های بیابانی محافظت کند.

قسمت بیرونی این خانه ها ساده است، در حالی که قسمت داخلی بسیار با شکوه ساخته شده است. از بیرون نمی توان داخل خانه را دید. این به این دلیل است که این خانه ها دارای یک ورودی اصلی با یک هشتی هشت ضلعی است.

این ورودی یک لابی و راهرو است که به یک حیاط باز منتهی می شود. همچنین برای امنیت و حفظ حریم خصوصی، همه پنجره ها مشرف به حیاط هستند، هیچ کدام از خانه ها پنجره خارجی ندارد. خانه دارای برج های بادگیر به عنوان تهویه برای کل ساختمان است. معمولا این خانه ها از دو قسمت تابستان نشین و زمستان نشین تشکیل می شود که در دو طرف حیاط قرار می گیرند.

معماری این خانه های سنتی بسیار با آب و هوای محیط خود سازگار است.

این خانه ها معمولاً مطابق با شرایط عملکردی طراحی می شد و تا حدودی به خواسته های مالک نیز بستگی داشت که این امر سبب ایجاد تفاوت در این خانه ها شده است. مطابق با فرهنگ این منطقه، این خانه های سنتی عمدتاً دارای دو قسمت هستند. یک قسمت آن قسمت داخلی است که به آن اندرونی می گویند.

اندرونی برای اعضای خانواده است که می توانستند در آنجا زندگی خصوصی خود را داشته باشند زیرا خانواده های ثروتمند معمولاً مهمانان و دوستانی به خانه های آنها در رفت و آمد بودند که افراد خانه برای خود نیاز به حریم خصوصی داشتند.

قسمت دیگر بیرونی، قسمتی است که در آن صاحب خانه می نشست و در آنجا از مهمانان پذیرایی می شد.

یکی از معروف‌ترین خانه های کاشان خانه بروجردی ها است. خانه بروجردی ها متعلق به تاجر ثروتمندی به نام حاج سید حسن نطنزی بود البته به دلیل آوردن اجناس از شهرستان بروجرد در استان لرستان ایران، او را بروجردی می نامیدند.

او از معمار با استعداد علی مریم کاشانی خواست تا خانه عروسش را که از خانواده مرفه طباطبایی بود بسازد. این خانه در سال ۱۸۵۷ ساخته شد،که البته ۱۸ سال طول کشید تا این خانه را بسازد، گفته می شود که ۱۵۰ نفر متخصص و کارگر در ساخت این خانه مشارکت داشتند.

نتیجه این تلاش و همکاری همین شاهکار اصیل از خانه سنتی ایرانی بود. خانه بروجردی ها که در زمینی به مساحت ۱۷۰۰ متر مربع واقع شده است به دلیل شکل متفاوت بادگیرهای آن نیز معروف است.

این خانه با حداقل تغییر اکنون به موزه تبدیل شده است که برای عموم باز است. قبل از طراحی و ساخت خانه بروجردی ها، معمار علی مریم کاشانی این خانه را برای خانواده طباطبایی ها ساخته بود.

برخی از تصاویر و نقشه ها را بصورت گلچین در این صفحه برای استفاده علاقمندان قرار داده ایم.

خانۀ آل یاسین